Фишки сахалыы дор5ооннор как сделать
Обновлено: 08.07.2024
эрдэттэнаахтара, суруйтарасатыыр. Ол биллэнтурартабыллынна5ынаучугэй, хай5аллаах.
Ол гынан баран сыыьауөрэтииэмиээлбэх. Ханныкбаҕараркинигэниыланбуукубаны
уөрэтииолохсыыьа. Биллэнтуран, мээнэыллын да о5онууөрэтэртабыллыбат. О5окыра
сааьыгарулаханкиЬинисаамайистэр, эрэнэр, итэ5эйэр, ылынаркэмэ. Бу кэмнэо5одьоно,
төрөппуттэрээппиттэринбарытын сөп – сыыьа диэн араналаанкөрбөккөбарытынистэр, хайдах
баарынанылынар. Онон, мин санаабарбукэмимулчутуппакка, сыыьа- халтыыыппакка, о5о5о
сөптөөх көмөну биэриибилинниуйэ5эсуолтататаулаатта.
Хара маннайгыттанбуукубаныуөрэтэр, аахтарасатыырсыыьа. Төрөппутсыыьатауксун
манна сытар. Дор5оонуоннабуукуба диэн араарбаккасыыьа, булкуйауөрэтии. Аа5ыы, суруйуу
дор5оонтонтутулуктаах. Онон бастаандор5оонуөйдөтуөххэнаада. Буукубадор5оонбэлиэтэ
буолар диэн быһаарыахха сөп. Дор5оонсанарыллыытабуукубаттанолохатын. Уксугэртөроөппут
манныкуөрэтэр. Буукубалаахкинигэниылан: сы, ым, кы, ыл, ым.. эбэтэркы, мы, сы, ты диэн. Бу
сыыьа. Эбэтэралфабитынануөрэтэр. Буукубаалфабитынансанарыытаэмиэатын. Бутэйдорҕоон
буукутата бэ, вэ, гэдэ… Холобур: мас диэн тылы о5оманныкаа5асатыыр: ым-а- сыэбэтэр мы- аыс. , кун диэн тылы: кы-у-ны, эбэтэр: ык-у-ын. Биллэнтурартуох да диэн тыл тахсыбат. Холобур:
ым диэтэххэ иккидор5оонэтиллэр: ы уонна м. Ити сыыьа. Дор5оонсо5отохтууэтиллиэхтээх.
Холобур: [С] дор5оонусанараргаиспититтэнтахсарсалгынтиистэрбитбыыьынансыыгынаан
суох. Онтонбутэйдор5оонбуукубатыттанолохатынныксанарыллар. Холобур: буукубаэмиэатын:
бэ, вэ, гэ , эр, эс , тэ , эф, ха…
[А] дор5оон – буукубата А, бэлиэтэ да диэтэххэ сыыьабуолбатабуолуо.
[С] - дор5оонбэлиэтэ С (эс) буукуба
Дор5оонуистэбит, санарабыт, буукуба – дор5оонбэлиэтэ, буукубаны көрөбут, аа5абыт,
суруйабыт диэн уөрэтии.
Биьигилогопуннадорҕоонучуолкайдыксанарыыга, дорҕоонусатаанбыhаара, атын
дорҕоонтонарааранбилэргэ, тыл ханныкдорҕоонтонсаҕаланарын, бутэринбыhаара,
фишкаларынансатаантуттарга, этии,тыл, суhуөх диэн терминнэриуөрэтэбит.
саҕаланарбуолла5ына тыл иннигэртурарэбэтэр баар дииллэр, онтон тыл будор5оонунанбутэр
буоллаҕына тыл кэннигэр, онтонсаҕаламмат да буппэт да буолла5ынадор5оон тыл ортотугар
баар диэн буолар.
Биир тылы ылансуьуөххэараарыы, суьуөхтээнэттэрии, тыл хассуьуөхтээ5инбыьаарыы.
Чэпчэкибиириккисуьуөхтээх тылы дор5оонунанырытыы. Ханныкдорҕоонтонсаҕаланнаэбэтэр
буттэ? Холобур: А дорҕоонтонсаҕаланартыллабулл, будорҕоонунанбутэртыллабул. Эбэтэр,
Эбэтэрбиирханныкбаҕарар оҕо билэр тылыныланэтиитэонотторуохха. Онтонол тылы суьуоххэ
арааран, ханныкдорҕоонтонсаҕаланарын, ханныкдорҕоонунанбутэринбыьаартарыахха.…..
ФГОС этэринэноҕонуэлбэхтикараастааноонньотуохха, билиикылаабынайкөрдөруу
буолбатах диэн буолла.
Оҕону грамотаҕа үөрэтиигэдорҕоонфишкаларынтуһаныытабыгастаах. Дор5ооннор
ааттаах. Сыала: дор5ооннорфишкаларынаноонньотуу, дор5оонааттарынуөрэтии, фишканан
туттаргабэлэмнээьин. Дор5оонусөпкөсанараргауөрэтии.Санарарсананы, толкуйдуур
интэриэьиуөскэтии. Дор5оонусөпкөсанараргауөрэтии. Ойдөөнистэрбуолуу, бол5омтону
| ZTCH | 399 | |
| Almara | 201 | |
| FastEast. | 106 | |
| 4 | I0I | 75 |
| 5 | rab | 66 |
| 6 | Askolon | 42 |
| 7 | обыватель777 | 30 |
| 8 | Коки_Теона | 27 |
| 9 | Japaneese | 27 |
| 10 | OMGLOL | 22 |
| ZTCH | 898 | |
| Almara | 683 | |
| FastEast. | 363 | |
| 4 | Japaneese | 262 |
| 5 | rab | 216 |
| 6 | обыватель777 | 140 |
| 7 | Askolon | 128 |
| 8 | I0I | 75 |
| 9 | Коки_Теона | 65 |
| 10 | КРАСАВЧИК888 | 61 |
Проверим в течение одного рабочего дня. Чтобы узнать о решении дождитесь обратной связи или обратитесь в техподдержку:
Орнамент - норуот прикладной искусствотын биир кэлим быстыспат сорҕото. Кини норуот материальнай уонна духовнай культуратын таhымын кэрэhэлиир барҕа баайа, ол быhыытынан кини ис тутулугар киhи өйун күүhэ, санаатын сатабыла, уран тарбахтарын талаана бииргэ тумуллубут. Оhуор араас матыыптара, ханнык оҥоhукка туттуллалларыттан ананан, туспа туhааннаах көруннэргэ арахсаллар.
Быа, дьурҕаа ойуу
Туой көhүйэлэртэн саҕалаан туоска, маска, таҥаска, тимиргэ-барытыгар тарҕаммыт оһуор.
Хабарҕа ойуу, от ойуу
Былыр илгэни, өҥү-быйаны кэрэhэлиир бэлиэ оһуора.
Охторуу, тыал ойуу
Туос иhиттэр иилэрин тигиигэ, таҥаска- сапка сайдыбыт, маска киэнник туттуллубут ойуу.
Таҥалай ойуу
Мас оҥоһуктарга киэҥник тарҕаммыт оһуор.
Ураһа ойуу
Геометрическай орнамент. Иhит- хомуос, туттар тэрил сурун ойуута.
Илим хараҕа
Геометрическай орнамент. Туос иhит иитин тигииттэн киирбит ойуу.
Күн ойуу
Үүнээйи ойуу
Саха норуотун материальнай культуратыгар дириҥник иҥмит ойуу. Бу ойуулары таҥаска-сапка, иһиккэ- хомуоска, ат тэрилигэр тутталлар.
Халан уо.д.а. алыс бэркэ суруйбуттар
Мин биири этиим. Төлөпүөнүнэн кэпсэтэргэ "Үтүө күнүнэн!" диир табыгаһа суох эбит. Тоҕо диэтэххэ, ол кэпсэтэр киһиҥ туох эрэ кыһалҕаҕа ылларбыт күнэ эҥин буолуон сөп. "Э5эрдэ!" оннук түбэлтэҕэ эмиэ сатамньыта суох. Онон "Туругур!" эбэтэр "Үүммүт күнүнэн!" диир тоҕоостоох. Оттон сирэй көрсүүгэ киһиҥ сирэйинэн-хараҕынан төһө баҕарар сирдэтэҕин.
Э5эрдэлэһии
Саха киһитигэр, мин санаабар ити нууччалыыттан киирбит тыллар сүнньү-
нэн барсыбаттар: өскөтүн көрсө түспүт киһиҥ хайдах турукка сылдьарын
билбэккэ эрэ "үтүө күнүнэн"-диириҥ, куһа5анын таллахха, күлүү гыныы
курдук буолуон сөп.Онон "Кэпсиэ"- эбэтэр "уруй буоллун" диир арыый
барсыах курдук. Арахсарга ба5ас дьиҥ сахалыы "этэҥҥэ буол"- диэн этии
мөккүөрэ суох барсар!
Сөпкө этэҕин
"Кэпсиэ" диэн бэрт. Ол эрээри, ыкса билсэр дьон икки ардыларыгар. Олоххо көннөрү көрөн билсэр дьонуҥ эҥин диэн баар буолар. Кинилэргэ "Кэпсиэ" диир табыгаһа суох. "Кэпсиэ" диэн ыйытыы майгылаах эҕэрдэлэһии. Оттон "Уруй буоллун!" диэн эр дьон, уоланнар уруйдаһыахтарын сөпкө дылы. Эмиэ ыкса билсэр дьон. Кыыска-дьахтарга итинник диир өйдөнүө суоҕа. Көннөрү билэр дьоҥҥор эмиэ.
Онон кэлиҥҥи кэмҥэ үөскэтиллибит "Туругур!", "Э5эрдэ!", "Үүммүт күнүнэн!", "Үтүө күнүнэн!", "Күн оройунан!", "Үтүө киэһэ!" диэн курдук эҕэрдэлэһиилэри ылбаҕайдык туттан иһиэхтээхпит.
"Туругур!" диэн Күннүк Уурастыырап туттара үһү. Быһата, ити тыллар бүгүн эрэ үөскэтиллибит тыллар буолбатахтар.
Оттон "Этэҥҥэ буол!" "Ама буол!" - хайа да түгэҥҥэ тоҕоостоох арахсарга, барарга этиллэр тыллар. Сөбүлэһэбин.
Үтүө Күн диир Үтүө Күнүнэн диирдээ5эр нейтральнай. Бу кимиэхэ да туһаайбакка эйэ-дэмнээх эрэ э5эрдэлээһин буолар. Үтүө Күнүнэн диэн чопчу туох эрэ үчүгэй буолбутун биллэххэ эрэ туттуллар.
Дорообо диэн наһаа куруубай тыл (грубое, неотесанное, мужиковатое). Үөрэҕэ суохтар туттар тыллара. Кыргыттар Дорообо (здорово) дииллэрэ олох олуона. Туора омук кулгаа5ар кырата көрүдьүөстүк иһиллэр.
"Саха" били ханнык эрэ байаанынан ыллыыр киһини санатаҕын. Алҕаһаабат буоллахпына. Ол киһи эмиэ эн курдук тыллаһааччы. Үөтүө күн диэтэххинэ ситэри этиигин түмүктүүр сыалтан өссө туох эрэ диэххин наада. (Үүннэ, буолбут диэбит курдук). Ферштейн.
то5о барытын осложняйдыы сатыыбыт.
хайдах барар оннук барар тыл эмиэ киһи курдук.улаатар ..кырдьар уларыйар о5о сааскар хаһан да төннүбэккин.
Усложнять - уустугурдуу.
"Осложняйдыы" сырыттахпытына, сайдыы буолбакка кэхтии буолар. "Үөрүү" оннугар "уоруу" - бу өлүү. Өлөрөн баран, тириитин саралыы тардан кэтии - киһигэ тэҥниир буоллахха. Эн оннук өлүөххүн баҕараҕын дуо? Оҕо сааска төннүбэккин (төннөр да киһи бэрт буолуо эбит :), ол гынан баран сэнэх сылдьан өлөр эмиэ астыга суох (өссө өлбүтүҥ кэннэ атын киһи эн тириигин кэтэ сылдьара).
Махтал диэн нууччалыыта благодарность буолуохтаах онон махтанабын диэн буолуохтааҕа буолуо
телефонунан суруйарга эмиэ табыгаьа суох, сахалыы буукубалар бааллара буоллар наьаа да кэрэ буолуо этэ. Контакт диэннэ аахтахха дьон уксэ тылы сиэрэ суох быьар, кылгатар идэлэннэ. Итинтэн сылтаан тыл суолтата улаханнык уларыйар дии саныыбын.
эҕэрдэ диэн отой атын суолталаах тыл диэн саныыбын!
(Эҕэрдэ - поздравление) диэн батта.
Эҕэрдэлиибин - поздравляю.
Ити радио нөҥүө дьон (эҕэрдэ) диэн тылы нууччалыы (привет) тылга буккуйаллар.
Холобур нууччалыы эфирга (кому хотите передать привет?) диэн ыйытыыны хоруйдуур буоллахтарына, саха радиотыгар (кимиэхэ эҕэрдэ тиэрдэҕин?). Ону биһи дьонмут истэн сыыһа өйдүүр, дьиҥ суолтата (кого хотите поздравить?) буолар.
Оннооҕор манна сорох уолаттар
("Үтүө Күн диир Үтүө Күнүнэн диирдээ5эр нейтральнай. Бу кимиэхэ да туһаайбакка эйэ-дэмнээх эрэ э5эрдэлээһин буолар") Бу холобур Саха диэн никтаах уол суруйбут, эмиэ "э5эрдэлээһин" диэбит.
Кэпсэтиини саҕалыыр киһи(Соргу дугуй) диир
Иккиһэ (Барҕа баардый) диэн эппиэттиир.
эппиэттиир-диэҥҥэ
yktdagger88 дьикти киһигин быһыылаах-сахаҥ да дьокуутуҥ да биллибэт-ити эппиэттиир диэн нуучча тыла буолара көстөн турар . Дьиҥэ сахаҕа да ити өйдөбүлү туруору тылбаастаан тааҕы-таах этиллэр этэ буоллаҕа .Ол тыл-хоруй диэн буолар. Туох эмэ диэн хоруйдуоххут дуо
нуучча да тыла буоллун, ону эн то5о онтон ин'иннин?
Эбэтэр миигин сэнээбиккин кердере сатаатын ду?
Оннук бириинчик киЬи, ситэ оскуола диэнн'э эмиэ ин'ниэххин.
уктагерга-хоруй
иҥниэххэ да син билигин сорхтор оскуоланы кыһа диир буолан эрэллэр. Сахалыы ыраастык этиллэр кыахтаах тыллары уу сахалыы этэр-тыынар ордук. Барытын биирдии-биирдии нуучча тылынан солбуйан истэхпитинэ аны сүүсчэ сылынан баҕас тылбыт тылбаас тылга кубулуйара чахчы. Мөккүһэбит дуо
оскуола - саха тыла дэьэллэр.
ОС + КУОЛУ диэн эбит. Ол аата куолу сурунэ, оьо. Барыта буолбатах. Основы знаний диэх курдук) КЫЬА диэн ууска сыьыаннаах. Ону-маны онорорго уерэтэр сир буолуо. Холобура, СПТУ-ну кыьа диэххэ сеп буолуо.
Мин санаабар, оскуола, диэн гректар scholē диэн тылларыттан тахсыбыт.
Дорообо диэни саха тыла диэччилэр бааллар.
Икки тылтан турар курдук – ДОР+УОБА. Ол аата – дор5оонно уоб! диэн (Вкусни звук!) ДОр—р-р-р! – диэн дырылыыр тэтимнээх дор5оонноох сана аллайыы. Киьи киьини кытта утары керустэ5инэ сана аллайан итинник дор5оонноох тылы уескэтэр. Дор.. уоба! –диир. Утары киьитэ эппиэттиир. Оччо5о салгынна дор5ооннор утарыта керсуьуулэрэ буолар, эт-сиин таьымыгар илии охсуьан илии тутуьуута буолар. Ол аата иллээхтик кэпсэтии тустэнэр. Биир курдук салгынна дор5ооннор керсуьэллэр, киьи хара5ар бу кестубэт быьыы, бодо таьымыгар кестер буолар – Илии тутуьуу. Салгыы иллээх кэпсэтии. Дорооболоьуу дырылыыр тэтимэ мелтех буолла5ына кэпсэтии тахсыбат.
Доруоба, дорообо утарыта КЭПСИЭ (кэп+сиэ, эбэтэр съешь мои мысли диэбит курдук). Киьи санаата-оноото бэйэтэ эрэ билэрин курдук танараннан кистэммит. Киьи санаатыгар туохтан да сааппакка-кыбыстыбакка саныан сеп. Ол атын дьонно биллиэ суохтаах. Тун былыр оннук буолбатах уьу. Сана таьааран кэпсэтии суох эбит, онон дьон санааларын быьа атастаьан кэпсэтэллэр эбит. Ону КЭП СИЭЬИИ диэн ааттыыллар. Соччото суох быьыы уьу, онон кэп сиэьиэхтэрин ба5арбаттар эбит. Ол иьин итинник дьикти диалог ордон хаалбыт. Туох кэпсиэ? Суох! Эн кэпсиэ? Суох. Кэпсиэбэппин. Ол аата – мин кэппин сиэн дуо? Суох, эн кэпкин сиэбэппин, эн миэнин синэ дуо? Суох, кэп сиэбэппин. Инньэ дэьэн баран тохтообокко кэпсэтэллэрэ:)) Нуучалар ону истз-истэ сахалар сымыйаччылар – дэьэллэр эбит. Кэпсэпэппит диэн баран куну быьа кэпсэтэллэр диэн!=))
Читайте также: